خودآگاهی چیست و چهار روش برای رسیدن به خودآگاهی

آیا تا به حال با فردی که از خودش شناخت کافی داشته کار کرده‌اید؟ چنین فردی نیازها و احساسات دیگران را مد نظر می‌گیرد، مسئولیت اشتباهاتش را می‌پذیرد، در مورد نقاط قوتش متواضعانه رفتار می‌کند و به خوبی می‌داند کلمات و اعمالش چه تأثیری بر دیگران می‌گذارند. در یک جمله، کار کردن با چنین فردی لذت‌بخش است.

شناخت خویشتن، یکی از مهم‌ترین خصلت‌هایی است که شما به عنوان رهبر باید داشته باشید؛ چرا که توسعه‌ی شناخت از خود هم در زندگی شخصی و هم حرفه‌ای بسیار مهم است.

در این مقاله، ما نگاه جزئی‌تری به خودآگاهی می‌اندازیم و این موضوع را بررسی می‌کنیم که شما چطور می‌توانید این خصوصیت را در خودتان توسعه دهید.

 

 

خودآگاهی چیست؟

 

«شِلی دووال» (Shelley Duval) و «رابرت ویکلاند» (Robert Wicklund)، اولین تئوری اصلی در زمینه‌ی خودآگاهی را در اوایل دهه‌ی ۷۰ میلادی منتشر کردند. این محققان ادعا کردند که خودآگاهی به قابلیت نگاه کردن به درون، تفکر عمیق درباره‌ی رفتارها و اینکه رفتار‌مان تا چه حد با استانداردها و ارزش‌های اخلاقی‌مان هماهنگ هستند، مربوط می‌شود.

آنها این بحث را مطرح کردند که زمانی که رفتار شما با استانداردهایتان هماهنگی ندارد، احساس معذب بودن و ناراحتی می‌کنید، اما زمانی که رفتار و ارزش‌هایتان با هم سازگاری دارند، احساس مثبت بودن می‌کنید و اعتماد به نفس شما افزایش پیدا می‌کند. خودآگاهی همچنین درک عمیق‌تری از نگرش‌ها، عقاید و دانش‌تان به شما می‌دهد.

خودآگاهی یکی از عناصر مهم هوش هیجانی است و به شما توانایی کنترل احساسات‌ و اعمال‌تان را می‌دهد و کمک می‌کند تا ببینید چطور این احساسات و اعمال بر دیگران تأثیر می‌گذارند.

 

چرا خودآگاهی مهم است

 

خودآگاهی در زندگی حرفه‌ای و شخصی مفید است. مطالعات نشان می‌دهد که بین شناخت از خود و کارایی بالا در مدیران ارتباط مستحکمی وجود دارد. وقتی حالات درونی خود و احساسات اعضای تیم‌تان را خوب درک می‌کنید، رهبر بهتری خواهید بود.

اگر به نقاط ضعف و قوت خود به خوبی آگاهی داشته باشید، می‌توانید از نقاط قوت‌تان به درستی و آگاهانه استفاده کنید و نقاط‌ ضعف‌تان را مدیریت کرده یا حذف کنید. با متواضعانه تقاضای کمک کردن در مواقع لزوم و اعتراف به چیزهایی که نمی‌دانید، اعتبار‌تان بین اعضای تیم‌تان افزایش پیدا می‌کند.

شناخت نقاط قوت و ضعف، فواید مثبت و بلند‌مدتی در مسیر شغلی‌تان و همچنین بر سلامت و شادکامی‌تان دارد. در مطالعه‌ای، محققان به این نتیجه رسیدند رهبرانی که بر نقاط‌ قوت‌شان آگاه بودند، اعتماد به نفس بالاتری داشتند، دستمزدشان بیشتر بود و در محیط کار شادتر بودند.

در سطح شخصی، داشتن شناخت از خود به شما کمک می‌کند تا به افراد و موقعیت‌ها با اعتماد به نفس نزدیک شوید. این بدین معنی است که کنترل زندگی و تجارب خود را به دست بگیرید.

 

 

چطور می‌توان خودآگاهی را افزایش داد؟

 

راه‌های مختلفی برای توسعه خودآگاهی وجود دارد. با این حال، فراموش نکنید که این کار به صرف وقت و انرژی زیادی نیاز دارد.

 

۱. نقاط قوت و ضعف‌‌تان را بشناسید

 

 

با شناخت نقاط قوت و ضعف‌تان می‌توانید خودآگاهی خود را تقویت کنید. یک تحلیل SWOT برای ویژگی‌های خودتان انجام دهید تا در این راه کمک‌تان کند.

وقتی متوجه شوید که شخصیت شما در مقایسه با شخصیت دیگران چگونه است، می‌‌توانید چیزهایی را که به شما انگیزه می‌دهند پیدا کنید و بفهمید چه ارتباطی با دنیا دارید. این دو موضوع، جنبه‌های مهمی در خودآگاهی هستند.

در اینجا تست‌های خودشناسی مانند مدل شخصیتی هافستد و میرز-بریگز، می‌توانند ابزار ارزشمندی برای کشف خود باشند.

 

۲. بر تأثیری که می‌گذارید فکر کنید

 

وقتی خودتان را می‌شناسید، می‌دانید چطور به صورت غریزی فکر می‌کنید، چطور با دیگران ارتباط برقرار می‌کنید و چطور تصمیم می‌گیرید.

راه خیلی خوبی برای درک این موارد، داشتن دفتر یادداشت روزانه است، جایی که می‌توانید درباره‌ی روزی که گذراندید، کارهایی که انجام دادید، احساساتی که داشتید و عواقب همه‌ی آنها فکر کنید. این کار به شما کمک می‌‌کند درباره‌ی چیزهایی که برای‌تان مفید هستند و چیزهایی که نیستند فکر کنید و بر تأثیری که بر دیگران می‌گذارید آگاه باشید.

روزی ۵ تا ۱۰ دقیقه برای مراقبه وقت بگذارید. مراقبه کمک می‌‌کند تا نقاط قوت و خودآگاهی در شما گسترش پیدا کند و همچنین استرس‌تان کاهش یابد. یا اینکه به جای مراقبه می‌توانید، هر روز عصر در سکوت به روزی که گذشت فکر کنید و ببینید همکاری‌ای که با دیگران داشتید تا چه حد مفید و مؤثر بوده است. چه کاری را واقعا خوب انجام دادید و چه کاری را می‌توانید بهتر از این انجام دهید؟

 

۳. بر دیگران تمرکز کنید

 

افرادی که خود را خوب می‌شناسند، به خوبی می‌‌دانند که اعمال و کلمات‌شان چه تأثیری بر دیگران می‌گذارند.

برای اینکه از تأثیری که بر دیگران دارید آگا‌ه‌تر شوید، باید بیاموزید که چطور احساسات خود را مدیریت کنید. با دقت، حرف‌هایی که می‌خواهید بزنید را سبک و سنگین کنید و به این فکر کنید چطور آنها بر فردی که با او صحبت می‌کنید؛ تأثیر می‌گذارند.

اگر متوجه شدید که عصبانیت و استرس خود را بر سر دیگران خالی می‌کنید، فورا دست از این کار بردارید. در عوض، ببینید آیا می‌توانید نکته‌ی مثبتی در این موقعیت پیدا کنید. چند نفس عمیق بکشید، اگر متوجه شدید که باز هم نمی‌توانید احساسات‌تان را کنترل کنید، از موقعیت دور شوید.

وقتی کلمات و رفتار‌تان را کنترل می‌کنید، بدین معنی نیست که تظاهر می‌کنید، بلکه نشان می‌‌دهد که دیگران آن‌قدر برای‌تان مهم هستند که دوست ندارید چیزی بگویید یا کاری کنید که بر آنها تأثیر منفی داشته باشد.

تواضع و فروتنی داشتن بخش مهمی است. وقتی متواضع هستید، انرژی و توجه خود را بر دیگران می‌گذارید و نه بر خودتان.

 

 

۴. از دیگران تقاضای بازخورد کنید

 

دریافت بازخورد برای توسعه‌ی خودآگاهی اهمیت زیادی دارد، به هر حال، این تنها راهی است که به شما کمک می‌کند متوجه مسائلی شوید که نمی‌توانید مستقیما با آنها روبه‌رو شوید.

شما می‌توانید از همکاران و اعضای تیم‌تان بازخورد دریافت کنید. می‌توانید مستقیما از آنها درخواست کنید یا از طریق ارزیابی ۳۶۰ درجه اقدام کنید. وقتی از اطرافیان خود تقاضای بازخورد می‌‌کنید، این فرصت را پیدا می‌کنید تا رفتار خود را از دریچه‌ی دید آنها ببینید. به علاوه، این کار می‌تواند به شما در شناسایی نقاط ضعفی که نمی‌توانید آنها را ببینید یا ترجیح می‌دهید نادیده بگیرید؛ کمک کند.

 

 

 

منبع