اختلال اوتیسم (ASD) چیست؟
اختلال اوتیسم یا طیف اوتیسم (ASD) یک اصطلاح گسترده است که پزشکان از آن برای توصیف گروهی از اختلالات رشدی عصبی استفاده میکنند. این اختلالات با مشکلات ارتباطی و تعامل اجتماعی مشخص میشوند.
افراد مبتلا به ASD اغلب علائم یا الگوهای رفتاری محدود، تکراری و کلیشهای را نشان میدهند. اصطلاح «طیف» در این تعریف بازتابدهنده این حقیقت است که علائم در بین افراد مختلف متفاوت است و انواع و شدت متغیری دارد. اوتیسم در پسران چهار برابر دختران است.
علائم اوتیسم معمولاً در اوایل کودکی، بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی مشهود است. با این حال، علائم ممکن است زودتر یا دیرتر ظاهر شوند.
انواع بیماری اوتیسم چیست؟
- با یا بدون همراهی اختلالات فکری
- با یا بدون اختلال زبانی
- مرتبط با یک بیماری پزشکی یا ژنتیکی شناختهشده یا یک عامل محیطی
- همراه با اختلال عصبی، روانی یا رفتاری دیگر
- با کاتاتونیا (Catatonia، نوعی اختلال روانی که در طی آن بیمار درک درستی از محیط و اطرافیان خود ندارد.)
یک فرد میتواند به یک یا چند مورد از این اختلالات، مبتلا شود.
علت اوتیسم
- سابقه خانوادگی
- جهشهای ژنتیکی
- فرزندآوری در سنین بالا
- وزن کم هنگام تولد
- قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین و سموم محیطی
- سابقه عفونتهای ویروسی
- قرار گرفتن جنین در معرض دارو های والپروئیک اسید (Depakene) یا تالیدومید (Thalidomid)
علائم بیماری اوتیسم
۱. مشکلات ارتباط و تعامل اجتماعی:
- مسائل مربوط به ارتباطات، از جمله مشکلات به اشتراکگذاری احساسات، به اشتراک گذاشتن علایق یا حفظ مکالمه قبلی و بعدی
- مشکلات ارتباط غیر کلامی، مانند مشکل در حفظ ارتباط چشمی یا خواندن زبان بدن.
- دشواری در توسعه و حفظ روابط
۲. الگوهای محدود یا تکراری از رفتار یا فعالیتها:
- حرکات تکراری، جنبیدن یا الگو های گفتاری
- پایبندی سفت و سخت به روالها یا رفتارهای خاص
- افزایش یا کاهش حساسیت به اطلاعات حسی خاص از محیط اطراف خود، مانند واکنش منفی به یک صدای خاص
- علائم یا دغدغههای ثابت
سه سطح اوتیسم
- افرادی که در انتهای طیف و در بخش خفیف آن هستند. آنها دشواریهای اندکی در تعاملات اجتماعی دارند.
- افرادی که در وسط طیف قرار دارند، با چالشهای میان فردی بسیاری دست و پنجه نرم میکنند و مشکل زیادی در ایجاد تغییر دارند.
- افرادی که شکل شدیدتری از اوتیسم را دارند، ممکن است ناتوانیهای فکری نیز داشته باشند. این افراد همچنین ممکن است قادر به صحبت کردن نباشند و یا از نورها، صداها و بافتهای به خصوصی به شدت احساس ناراحتی کنند. اوتیسم شدید میتواند به رفتارهای پرخاشگرانه، خشن و تکرارشوندهای مانند زدن سر به دیوار یا حمله به دیگران منجر شود. قرار گرفتن در موقعیتهای بسیار خطرناک نیز میتواند به بستری شدن فرد منجر شوند.
تست تشخیص اوتیسم چیست؟
- آزمایش DNA بیماری های ژنتیکی
- ارزیابی رفتاری
- تستهای دیداری و شنیداری برای رد هرگونه مشکل در بینایی و شنوایی که مربوط به اوتیسم نیست
- غربالگری کاردرمانی
- پرسشنامههای رشد، مانند برنامه مشاهده تشخیصی اوتیسم
اوتیسم چگونه درمان میشود؟
هیچ روش درمانی برای اوتیسم وجود ندارد، اما به اعتقاد کارشناسان روانشناسی و متخصصان روانپزشکی روشهای درمانی زیر میتوانند به افراد کمک کنند که حس بهتری داشته باشند:
- رفتار درمانی
- بازی درمانی
- کار درمانی
- فیزیوتراپی
- گفتار درمانی
تفاوت بین اوتیسم و ADHD چیست؟
اوتیسم و ADHD گاهیاوقات با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند. کودکانی که به ADHD مبتلا هستند، به طور مداوم مشکلاتی در مورد بیقراری، تمرکز و حفظ ارتباط چشمی با دیگران دارند. این علائم در برخی افراد در طیف اوتیسم نیز مشاهده میشود.
تفاوت عمده این دو در این است که افراد مبتلا به ADHD تمایل به قطع مهارتهای اجتماعی و ارتباطی ندارند.
سخن نهایی
هیچ درمانی برای ASD وجود ندارد. موثرترین درمانها شامل مداخلات رفتاری زود هنگام است. هرچه زودتر کودک در این برنامهها شرکت کند، به همان میزان کیفیت زندگی بهتری خواهد داشت. به یاد داشته باشید که اوتیسم پیچیده است و بیماران به زمان زیادی نیاز دارند تا بتوانند برنامهای مناسب برای بهبود حال خود پیدا کنند.
نویسنده: ریحانه احمدی